De boekwaarde van het grondbedrijf bestaat uit de kosten van onder andere verwerving, bouwrijp maken en planontwikkelingskosten die in het verleden zijn gemaakt. Deze kosten moeten, naast de nog te maken kosten, de komende jaren worden terugverdiend met de opbrengsten uit gronduitgifte. Een positieve boekwaarde betekent dat in de lopende grondexploitaties tot nu toe per saldo meer geld is uitgegeven dan is binnengekomen. Dat is op zich een logisch beeld bij gebiedsontwikkelingen: de kost gaat voor de baat uit. Maar het geld moet wel worden terugverdiend, en om die reden is de ontwikkeling van de boekwaarde van belang. In de onderstaande tabel is de ontwikkeling van de boekwaarde gedurende 2021 weergegeven.

 
In 2021 is voor € 106 miljoen aan opbrengsten gerealiseerd en is voor € 63 miljoen aan kosten gemaakt. Hierdoor is de totale bruto boekwaarde met € 43 miljoen gedaald van € 483 miljoen naar een bedrag van € 440 miljoen.

Een deel van de MVA-gronden ter waarde van € 2 miljoen is in 2021 uit exploitatie genomen, waardoor de boekwaarde verschuift van GREX naar MVA. Voor de totale boekwaarde heeft dit geen effect.

De gerealiseerde winst en afsluitingen over het jaar 2021 van € 9 miljoen wordt boekhoudkundig als kosten toegevoegd aan de boekwaarde, waardoor deze weer toeneemt tot € 449 miljoen. De totale voorzieningen voor negatieve grondexploitaties en MVA-gronden bedragen € 176 miljoen (eind 2020: € 171 miljoen), waardoor de netto boekwaarde van het grondbedrijf ultimo 2021 € 273 miljoen bedraagt. Dit was ultimo 2020 nog € 313 miljoen. We zijn onder de streep in 2021 dus in staat geweest een substantieel deel van de boekwaarde terug te verdienen.

Ontwikkeling bruto boekwaarde gronden in exploitatie 2016 - 2031
In onderstaande grafiek is de ontwikkeling van de bruto boekwaarde van de grondexploitaties in de afgelopen jaren weergegeven in de groene balken. De blauwe balken laten de ontwikkeling voor de komende jaren zien op basis van het MPGA 2022. De bedragen zijn per € 1 miljoen.

De afgelopen zes jaar zijn de gerealiseerde opbrengsten steeds hoger geweest dan de gemaakte kosten. Hierdoor is de totale boekwaarde van de lopende grondexploitaties afgenomen van € 383 miljoen in 2016 naar € 256 miljoen in 2021. De afname van de boekwaarde betekent over het algemeen minder financieel risico, omdat de in het verleden gemaakte investeringen voor een steeds groter deel zijn terugverdiend.

Op basis van de verwachte fasering van kosten en opbrengsten in het MPGA zullen begin 2025 alle investeringen zijn terugverdiend. Daarna gaat het saldo verder omlaag en uiteindelijk komen we op een eindsaldo van € 382 miljoen (negatief). Een negatieve boekwaarde wil zeggen dat er per saldo meer opbrengsten zijn gemaakt en worden verwacht dan er kosten zijn gemaakt en worden verwacht. Wanneer in 2031 alle lopende grondexploitaties zijn afgerond, verwachten we dus dat bedrag als totale winst te hebben gemaakt. Boekhoudkundig werkt het iets anders, omdat we gedurende de looptijd van grondexploitaties al winst nemen, en die wordt dan bijgeschreven bij de boekwaarde. En wanneer we nieuwe grondexploitaties openen – zo wordt gewerkt aan onder andere Pampushout, Twentsekant en diverse binnenstedelijke ontwikkelingen – zal de boekwaarde weer toenemen. Uiteraard leveren nieuwe grondexploitaties ook weer geld uit gronduitgiftes op.